Vijverbodem schoonmaken

De vijverbodem schoonmaken is geen makkelijke klus. Na verloop van jaren kan er op de vijverbodem echter een dikke modderlaag ontstaan. Deze bestaat uit deels verteerde bladeren, plantenresten en ander organisch afval. Het vijverwater wordt door deze laag op de vijverbodem erg voedselrijk. Dit heeft weer als gevolg, dat de vijver veel last krijgt van groei van algen. De vijverbodem schoonmaken wordt in dat geval noodzakelijk. In dit artikel kijken we, hoe je dit het best kunt aanpakken.

vijverbodem schoonmaken
Vijverbodem schoonmaken: een dikke modderlaag maakt het vijverwater te voedselrijk.

Vijverbodem schoonmaken: wanneer noodzakelijk?

Op de vijverbodem verzamelt zich in de loop van de tijd veel vuil. Vooral ingewaaide bladeren in de herfst zijn hiervan een beruchte oorzaak. Schoonmaken van de vijverbodem wordt noodzakelijk, wanneer de modderlaag op de bodem zo dik is geworden, dat deze het vijverwater te voedselrijk maakt. Dit merk je, doordat algen zoals draadalgen veelvuldig en makkelijk groeien. Ook groen worden van de vijver bij warm weer kan een teken zijn, dat schoonmaken van de vijverbodem noodzakelijk wordt.

In het algemeen kun je zeggen, dat de vijverbodem schoonmaken noodzakelijk is geworden als de modderlaag gemiddeld meer dan 3-4 centimeter dik is.

Samengevat:

  • Inwaaiend vuil en bladeren veroorzaken een dikke modderlaag op de vijverbodem.
  • Een modderlaag maakt het vijverwater voedselrijk, wat zorg voor groei van algen en groen water.
  • Als de modderlaag dikker is dan 3-4 centimeter, kun je deze het best verwijderen uit de vijver en de vijverbodem schoonmaken.

Vijverbodem schoonmaken: aanpak

De vijverbodem schoonmaken is geen klus die je in een verloren uurtje doet. Voor een goede reiniging van de vijver, zul je deze namelijk leeg moeten maken. Je zult dus ook een tijdelijk verblijf voor de vissen en de waterplanten moeten regelen. Hieronder lees je, welke aanpak je kunt volgen bij het schoonmaken van de vijverbodem.

Tijdstip werkzaamheden

Nadat je de vijverbodem hebt gereinigd, zul je de vijver weer opnieuw moeten opstarten. Opstarten van een vijver kun je het best doen in het vroege voorjaar (maart). Dit is daarom een geschikte maand om de vijverbodem schoon te maken. Tweede optie is het najaar (oktober).

Leegmaken vijver

Pomp het water uit de vijver, met behulp van de vijverpomp of een dompelpomp. Probeer niet eerst de vissen te vangen. Dit gaat namelijk veel makkelijker, als er nog maar weinig water in de vijver zit. Vul enkele bakken of kuipen met water uit de vijver. Hierin kunnen dan straks de vissen en planten tijdelijk worden ingezet.

Vissen en waterplanten tijdelijk huisvesten

Als de vijver voor een groot deel is leeggepompt, kun je de vissen met een schepnet uit de vijver halen. Zet ze voorzichtig in de tijdelijke bakken. Zorg dat deze uit de zon staan en voorzie ze eventueel van een zuurstofpompje.

Haal de plantmanden nu ook uit de vijver. Ook deze kun je in tijdelijke bakken zetten. Vaak zullen in een vijver, die al een tijd geen groot onderhoud meer heeft gehad, de waterplanten ook buiten de plantmanden zijn gaan groeien. Probeer om goede plantdelen voorzichtig uit de vijverbodem te verwijderen. Na het schoonmaken van de vijverbodem kun je deze plantdelen dan in aparte plantmanden terugzetten in de gereinigde vijver.

Nadat de vissen en planten uit de vijver zijn, kun je deze verder leeg pompen.

Vijverbodem schoonmaken

Nu kun je de eigenlijke klus uitvoeren: de vijverbodem schoonmaken. Schep de modder voorzichtig weg. Let goed op, dat je het vijverfolie hierbij niet beschadigt.

Wanneer je vijver met PVC-folie is aangelegd, is dit meteen een goed moment om te overwegen het hele folie te vervangen. PVC-folie wordt na vijf tot tien jaar poreus en moet dan sowieso vervangen worden. Het zou jammer zijn, om nu zoveel moeite in schoonmaken van de vijverbodem te steken, als je volgend jaar opnieuw de vijver moet leegmaken om alsnog het folie te vervangen.

Voordeel van gelijktijdig vervangen van het folie is, dat je bij het wegscheppen van de modder minder voorzichtig hoeft te zijn.

Vijver vullen

Na het schoonmaken van de vijverbodem en eventueel het vijverfolie vervangen, kun je de vijver weer vullen. Gebruik hiervoor leidingwater en meng hier direct GH-Extra door om er geschikt vijverwater van te maken.

Eventueel kun je, na de vijverbodem schoonmaken maar voor het weer vullen van de vijver, bodemsubstraat aanbrengen. Dit zorgt ervoor, dat een nieuwe modderlaag zich minder snel kan vormen in de schoongemaakte vijver.

Vissen en waterplanten terugplaatsen

Als laatste onderdeel van de werkzaamheden kun je de vissen en waterplanten weer terugplaatsen in de vijver.

Samengevat:

  • Vijverbodem schoonmaken gaat volgens deze stappen:
    • Juiste tijdstip kiezen (voorjaar of najaar).
    • Vijver leegpompen.
    • Vissen en waterplanten tijdelijk in bakken zetten.
    • Vijverbodem schoonmaken.
    • Eventueel: vijverfolie vervangen.
    • Vijver vullen en vissen en waterplanten terugplaatsen.
Tijdelijke bak vissen en waterplanten
Waterplanten en vissen tijdelijk in een aparte bak.

Vijverbodem schoonmaken met vijverstofzuiger

Er bestaan ook speciale vijverstofzuigers, waarmee de vijverbodem schoonmaken een fluitje van een cent zou zijn. Dit blijkt in de praktijk echter nog niet zo makkelijk te werken. Het probleem is namelijk, dat de modderlaag op de vijverbodem bestaat uit deels verteerde maar deels nog onverteerde materialen. Hierin groeien vaak ook nog wortels van verwilderde waterplanten. Dit alles maakt, dat het meestal niet lukt om met een vijverstofzuiger de vijverbodem goed te reinigen. Er blijft meestal veel vuil achter, dat bovendien door de stofzuiger door de hele vijver verspreid wordt. Wanneer je toch een poging wilt wagen, kun je een vijverstofzuiger huren bij één van de grote verhuurbedrijven.

Een vijverstofzuiger kan op zich wel een nuttige rol spelen bij de vijverbodem schoonmaken. Je moet in dat geval echter niet wachten tot zich al een dikke modderlaag op de vijverbodem bevindt, maar de vijver regelmatig reinigen met de stofzuiger.

Samengevat:

  • Vijverbodem schoonmaken met een vijverstofzuiger lukt meestal niet goed.
  • Vijverstofzuiger is wel geschikt, bij regelmatig gebruik, om de vijverbodem schoon te houden.

 Vijverbodem schoon houden

Het best is het natuurlijk, als de vijverbodem schoonmaken niet nodig is. Dit kun je bereiken, door onderstaande tips toe te passen in je vijver.

Bodemsubstraat aanbrengen
In bodemsubstraat groeien makkelijk bacteriën en andere micro-organismen. Deze helpen om bodemafval in de vijver sneller te verteren.

Bladinval herfst tegengaan
Dit is waarschijnlijk de belangrijkste tip. De meeste problemen met een modderlaag in de vijver ontstaan namelijk door ingewaaid herfstblad. Je kunt dit eenvoudig tegengaan, door vanaf oktober een net over de vijver te spannen.

Zorgen voor hard vijverwater
In hard vijverwater verloopt de afbraak van bodemafval beter dan in zacht water. Hard water kan allerlei gassen die ontstaan bij het verteren van het afval namelijk veel beter opnemen en afvoeren dan zacht water. Verhoog daarom af en toe de waterhardheid van het vijverwater.

Samengevat:

  • De volgende tips helpen om de vijverbodem schoon te houden
    • Bodemsubstraat aanbrengen.
    • Bladinval tijdens herfst voorkomen met net over vijver.
    • Zorgen voor hard vijverwater.
vijverbodem schoonmaken: herfstbladeren
Ingevallen herfstbladeren zijn vaak de oorzaak van een dikke modderlaag op de vijverbodem. Schoonmaken is dan noodzakelijk om de vijver helder en gezond te houden.

Geraadpleegde bronnen: