In deze onderhoudskalender lees je, welk onderhoud je vijver in het voorjaar nodig heeft. Per maand bekijken we, wat je kunt tegenkomen in de vijver en welk onderhoud je wanneer het best kunt uitvoeren.
Onderhoud vijver voorjaar: maart
De vijver heeft net het winterseizoen achter de rug. Dit betekent, dat het water nog erg koud is. De biologische processen in de vijver moeten nog op gang komen. Onderhoud aan de vijver in de maand maart omvat:
Controleren en snoeien waterplanten en zuurstofplanten
Bekijk, of de waterplanten en zuurstofplanten nog moeten worden teruggesnoeid. Zorg dat de zuurstofplanten genoeg ruimte hebben, om nieuwe uitlopers te kunnen gaan vormen. Hiervoor kun je ze het best tot minimaal 15 cm onder de wateroppervlakte terugsnoeien. Afgeknipte plantdelen kun je vervolgens als jonge stekken in een apart plantmandje zetten. Zo zorg je voor extra groei van zuurstofplanten in de vijver.
Verwijder van de moerasplanten alle afgestorven plantdelen. Ook van de waterlelies kun je eventueel nog aanwezige bladeren van het vorige groeiseizoen verwijderen.
Controleren van de vissen
Controleer, of de vissen de winter goed zijn doorgekomen. Hiervoor bekijk je, of ze geen beschadigingen zoals zweren of ingescheurde vinnen hebben. Voeren van de vissen is in maart meestal nog niet nodig. Dit hoeft namelijk pas, als de watertemperatuur boven de acht graden uitkomt. Dit is meestal eind maart – begin april. Bij een lagere watertemperatuur is de stofwisseling van de vissen nog maar zeer minimaal.
Controleren waterhardheid
Tijdens de herfst en de winter is er waarschijnlijk veel neerslag in de vijver gevallen. Hierdoor is de waterhardheid mogelijk flink teruggelopen. Aan het begin van het groeiseizoen moet je daarom controleren, of de waterhardheid van het vijverwater niet té laag is geworden. Dit geeft namelijk problemen met de groei van de waterplanten. Deze staan op het punt om uit te gaan schieten, maar kunnen dit alleen doen als het water voldoende hard is. Test het vijverwater daarom met een druppeltestset voor de vijver en verhoog, als dit nodig is, de waterhardheid. Zo zorg je er voor, dat de waterplanten en zuurstofplanten in de vijver goed kunnen gaan groeien.
Splitsen waterlelies en moerasplanten
Heb je een waterlelie of moerasplanten die je wilt vermeerderen? De tweede helft van maart is daarvoor de beste periode. Haal de plant met mand en al uit de vijver. Snijd of scheur een deel van het wortelstelsel af, waarop al nieuwe uitlopers te zien zijn. Dit deel plant je in een aparte plantmand. Op deze manier kun je je vijver voordelig van nieuwe planten voorzien. Voor waterlelies is splitsen noodzakelijk, als de plant in het seizoen ervoor een zogenaamde kroon heeft gevormd. Hierbij groeien de bladeren over elkaar heen, tot ruim boven het wateroppervlak. De vorming van bloemen door de lelie wordt hierdoor minder.
Maatregelen tegen reiger in de vijver
In het vroege voorjaar is de vijver extra aantrekkelijk voor de reiger. Er zijn immers nog maar weinig planten waartussen de vissen zich kunnen verbergen. Ook zullen reigers in de vrije natuur nog maar weinig voedsel kunnen vinden. Bescherm je vijver tegen bezoek door een reiger, door hierover een grofmazig net te spannen.
Onderhoud vijver voorjaar: april
April is meestal de maand, waarin de vijver weer echt gaat uitlopen. De watertemperatuur begint ook langzaam maar zeker op te lopen en allerlei biologische processen komen weer op gang. Zorg in april voor het volgende onderhoud aan je vijver:
Inschakelen pomp, biologisch filter en UV-filter
Heb je een biologisch filter en/of een UV-filter bij je vijver? Schakel deze dan weer in, als de watertemperatuur ongeveer tien graden is. Dit is meestal begin april. Als je dit in het najaar nog niet gedaan hebt, kun je het best eerst de pomp en het UV-filter schoonmaken.
Enten biologisch filter
In het biologisch filter groeien bacteriën. Deze geven koolzuur of CO2 af aan het langsstromende vijverwater. Om de vijver van voldoende CO2 te voorzien, is echter een flinke hoeveelheid bacteriën nodig. Het duurt tot circa zes weken na het inschakelen van het filter, totdat er voldoende bacteriën in het filter gegroeid zijn. Tijdens deze periode hebben de waterplanten en zuurstofplanten natuurlijk wel gewoon behoefte aan CO2. Je kunt de bacteriegroei in het biologisch filter flink versnellen, door direct na het inschakelen het filter te enten met een bacteriestarter zoals Pond Biotics. Dit komt de plantengroei in het voorjaar zeer ten goede. Ook verklein je op deze manier de groei van algen in de vijver.
Controleren plantengroei in de vijver
Controleer, of de groei van waterplanten en zuurstofplanten in de vijver goed op gang komt. Als er een probleem is met de plantengroei, zullen er voedingsstoffen in het vijverwater achterblijven. Dit leidt vervolgens weer tot groei van draadalgen of zweefalgen. Een goede plantengroei in de vijver is noodzakelijk voor helder water.
Controleren en verbeteren waterhardheid vijver
Controleer eens per maand de waterhardheid van het vijverwater (GH-waarde en KH-waarde). Als het water te zacht is, loopt de groei van waterplanten en zuurstofplanten terug. Verbeter zo nodig de waterhardheid met Mineral Clay, GH-Extra of KH-Extra.
Start met voeren vissen
In april kun je de vissen in de vijver gaan (bij)voeren. De hoeveelheid voer die je ze geeft, moet binnen een paar minuten worden opgegeten. Je hoeft in april nog niet elke dag de vissen te voeren.
Controleer de vijver op groei van draadalgen
Wanneer je beginnende groei van draadalgen in je vijver ziet, is het belangrijk om snel maatregelen te nemen. Hiermee voorkom je namelijk, dat de draadalgen later in het groeiseizoen de overhand krijgen in je vijver. Behandel je vijver met een anti-draadalgmiddel zoals Draadalg-in-één. Hiermee verhoog je ook direct de waterhardheid.
Onderhoud vijver voorjaar: mei
In mei loopt de watertemperatuur in de vijver verder op. Dit betekent, dat de vijver gevoeliger wordt voor de groei van algen. Dit kunnen draadalgen zijn, maar ook zweefalgen. Bij de groei van zweefalg in de vijver wordt het water groen.
Controleren groei / snoeien van waterplanten en zuurstofplanten
In mei zullen de waterplanten en vooral de zuurstofplanten in de vijver flink hard groeien. Zorg dat de zuurstofplanten altijd de ruimte houden, om door te groeien naar de wateroppervlakte. Snoei daarom regelmatig de zuurstofplanten terug tot 15 cm onder het wateroppervlak. Op deze manier stimuleer je de planten, om te blíjven groeien. Afgesnoeide plantdelen kun je eventueel in een aparte plantmand stekken. Zo vermeerder je het plantenbestand in je vijver.
Draadalgen verwijderen / bestrijden
Controleer of je vijver last heeft van groei van draadalgen. Verwijder deze zoveel mogelijk met de hand. Als draadalg tussen de zuurstofplanten groeit, kun je het beste een algbestrijder gebruiken. Deze doodt de draadalgen in de vijver, maar ook de algsporen. Hieruit groeien, als je de vijver niet zou behandelen, steeds nieuwe draadalgen.
Vijver controleren op helderheid / zweefalgen
Houd goed in de gaten, of het water in de vijver helder blijft. Een goede methode hiervoor is de schaduwtest. Dit houdt in, dat als de zon schijnt, de schaduw van de vissen op de vijverbodem te zien moet zijn. Wanneer dit niet het geval is, groeit er zweefalg in de vijver. Omdat zweefalg nooit vanzelf verdwijnt, moet je in dat geval de vijver direct behandelen met een anti-zweefalgmiddel zoals Zweefalg-in-één. Als je de zweefalg namelijk zou laten groeien, wordt de vijver nog voor de zomer volledig groen en ondoorzichtig.
Controleren en verbeteren waterhardheid vijver
Controleer ook in de maand mei de waterhardheid van het vijverwater en verhoog deze als dat nodig is.